Bir konutunuz veya işyeriniz var. Binanın yaşı veya gözlemlediğiniz çatlaklar nedeniyle binanın sallanmaya karşı sağlam olup olmadığını görmekte tereddüt ediyorsunuz. Ve içinde yaşayan insanların can güvenliğinin olmadığından şüpheleniyorsunuz. O zaman riskli yapıların tespiti için aşağıdaki işlemleri yapmalısınız:
4 aşamalı kentsel dönüşüm
Kentsel dönüşümde riskli yapılar ile ilgili süreç yapı sahiplerinin sorumluluğunda lisanslı kurum ve kuruluşlara aittir. “tespit uygulaması”ile başlar, “risk değerlendirmesi”Ve “Riskli yapının yıkılması”sonrasında “yıkım sonrası uygulama”ile biter.
Riskli yapının tanımı
6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanuna göre, riskli alan içinde veya dışında ekonomik ömrünü tamamlamış veya yıkılma veya ağır hasar görme riski bulunan yapılar, “riskli bina”ve süreçleri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülmektedir.
İlk adım algılama uygulaması
Olası bir afet anında yıkılma ve ağır hasar görme olasılığı bulunan ve içinde yaşayan insanların can güvenliği açısından risk oluşturan binaların tespiti için ilk adım yapı sahibi tarafından atılacaktır. .
Tespiti lisanslı kuruluş yapacaktır.
“Risk yapısı tespiti”Bakanlığın https://altyapi.csb.gov.tr/riskli-yapi-tespiti-ile-ilenen-kuruluslar linkinden ulaşılabilen lisanslı kurum ve kuruluşlar tarafından yapılması zorunludur.
Bina sahiplerinden biri başvurabilir.
Bunun için başvuru, bina sahipleri veya yasal temsilcilerinden biri tarafından https://kentseldonusum.csb.gov.tr internet adresi üzerinden e-Devlet şifresi kullanılarak yapılabilir.
İkinci aşama risk değerlendirmesi
Başvuru sonrasında lisanslı kurum ve kuruluşlar tarafından hazırlanan riskli yapı tespit raporu İstanbul, Ankara ve İzmir’de ilçe belediyelerine, diğer illerde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerine bildirilir.
Bina, bildirim tarihinden itibaren 15 gün içinde boşaltılır.
Belediye ve il müdürlüklerinin eksik veya hatalı tespiti halinde ilgili kişiye tutanak gönderilir, “riskli bina” Formdaki şerh, ilgili tapu müdürlüğüne iletilir. Bina sahipleri, bildirim tarihinden itibaren 15 gün içinde riskli binanın bulunduğu yerin tapu dairesine veya belediyesine itiraz edebilir.
sakıncalı
İtiraz edilmediği takdirde bina, bildirim tarihinden itibaren 60 günden az olmamak üzere belirtilen süre içinde yıkılır.
“riskli yapı”Tespitlere yapılan itirazlar, üniversitelerden 4, Bakanlıktan 3 üyeden oluşan teknik kurul tarafından incelenir.
Teknik komitenin riskli yapıya ilişkin kararı ile tespit süreci katılaşır.
Üçüncül riskli yapıların yıkımı
kesinleşmiş “riskli bina”Karardan sonra yapı sahiplerine yıkım için 60 günden az olmamak üzere süre verilir.
Bu süre zarfında binanın yıkılıp yıkılmadığı idare tarafından kontrol edilir. Yıkılmaması halinde idari makamlarca binanın yıkılacağı belirtilir ve 30 günlük ek süre verilir.
Riskli binayı maliklerinin yıkmaması halinde elektrik, su ve doğalgaz kesiliyor.
Bu süre sonunda riskli binaların sahipleri tarafından yıkılmaması halinde ilgili kurum ve kuruluşlardan riskli binalara elektrik, su ve doğalgaz verilmemesi ve hizmetlerinin durdurulması istenir.
Yıkım idare tarafından yapılır.
Riskli binalardan can ve mal tahliyesi ve yıkım işlemleri mahalli idarelerce sağlanacak kolluk kuvvetleri takviyesi ile idare tarafından yapılır veya yaptırılır.
Yıkılmayan yapılar da bakanlık veya il müdürlükleri tarafından yıkılır veya yıkılır. Bina sahipleri bu işlemin masraflarından payları oranında sorumludur.
Yıkım sonrası uygulama ile süreç son bulur.
Riskli yapılar yıkıldıktan sonra yeni binalar yapılarak parseller yeniden değerlendiriliyor.
Yapı maliklerinin oybirliği yoksa
Yapı maliklerinin bu işlemler hakkında görüş birliği olmaması halinde, üzerinde anlaşmaya varılamayan maliklere ilişkin taşınmazların değeri Sermaye Piyasası Kurulu’na kayıtlı lisanslı değerleme kuruluşlarınca belirlenir.
Üçte iki çoğunluk gerekli
Bu değer üzerinde oy birliği yoksa yapıya ilişkin uygulamalar maliklerin payları oranında en az üçte iki çoğunlukla karara bağlanır.
Bu karar ve sözleşme hükümleri İstanbul’da belediyelere, diğer yerlerde il müdürlüklerine bildirilir.
Karara katılmayan maliklerin arsa payları satılıyor
Karara katılmayan maliklerin arsa payları, sözleşmeyi sağlayan diğer menfaat sahiplerine arsa payının değeri üzerinden açık artırma usulüyle satılır. Satış süreçlerinin bitmesi ile birlikte yeni yapının uygulamaya alınmasına geçilir.
Yeni yapılacak konutlar için faiz esası, kira yardımı, vergi ve resim muafiyeti var.
Riskli yapısı bozulanlara yeni konutlar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan faiz esası ve kira yardımı, devletin ilgili kurumları ve belediyeler tarafından vergi ve harç muafiyeti gibi kolaylıklar sağlanmaktadır.
