Türkiye genelinde banka ve kredi kartlarıyla yapılan harcamalar, 2024’ün ocak-eylül döneminde büyük bir artış gösterdi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, bu dönemde kartlı ödeme tutarı toplam 10 trilyon 627,3 milyar lira olarak gerçekleşti.
Sektörel dağılımda market ve avm harcamaları zirvede
Kartlı ödemelerde sektörel dağılım incelendiğinde, en fazla harcamanın 1 trilyon 863,2 milyar lira ile market ve alışveriş merkezleri kategorisinde yapıldığı görüldü. Market ve AVM harcamalarını, 742,4 milyar lira ile çeşitli gıda ürünleri ve 739,9 milyar lira ile giyim ve aksesuar kategorisi takip etti.
Bu dönemde banka ve kredi kartlarıyla elektrik ve elektronik eşya sektöründe 710,5 milyar liralık işlem gerçekleşirken, hizmet sektörlerindeki kartlı ödeme tutarı ise 695,4 milyar lirayı buldu.
Yakıt ve yemek harcamaları ilk sıralarda
Kartlı ödeme verileri, ocak-eylül döneminde yakıt harcamalarının da yüksek seviyelerde seyrettiğini ortaya koyuyor. Benzin ve yakıt istasyonlarında yapılan kartlı ödemeler 663,9 milyar lira olurken, yemek harcamaları 629,7 milyar lira olarak kaydedildi. Ayrıca, diğer harcama kategorilerinde 555,2 milyar liralık işlem gerçekleştirildi.
Sigorta ve kamu ödemeleri de dikkat çekiyor
Bu dönemde banka ve kredi kartları aracılığıyla sigorta ödemeleri 506,1 milyar lira, kamu ve vergi ödemeleri ise 462,6 milyar lira olarak gerçekleşti. Araç kiralama, satış, servis ve yedek parça gibi otomotiv sektörüne yönelik harcamalar ise 431,6 milyar lira oldu.
Eğitim, kırtasiye ve ofis malzemeleri harcamalarında artış
Eğitim, kırtasiye ve ofis malzemelerinde yapılan kartlı harcamalar 307,1 milyar lira olurken, yapı malzemeleri, hırdavat ve nalburiyeye yönelik harcamalar ise 409,9 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde sağlık, sağlık ürünleri ve kozmetik harcamaları 375,3 milyar lira, mobilya ve dekorasyon harcamaları ise 297,3 milyar lira olarak kaydedildi.
Seyahat ve konaklama harcamaları dikkat çekici
Seyahat acenteleri ve taşımacılık sektöründe yapılan kartlı ödemeler 246,1 milyar lirayı bulurken, hava yolu işlemlerinde 235 milyar liralık harcama yapıldı. Müteahhit işlerinde ise kartlı harcamalar 151 milyar lira olarak gerçekleşti.
Kartlı ödeme tutarları, kuyumculuk sektöründe 174,6 milyar lira, konaklama sektöründe ise 173,7 milyar lira oldu. Telekomünikasyon harcamaları 105,4 milyar lira olarak gerçekleşirken, bireysel emeklilik ödemeleri ise 51,3 milyar lira olarak kaydedildi.
Kartlı harcamalarda internetin payı artıyor
Yılın ilk 9 ayında banka ve kredi kartıyla yapılan alışverişlerin 3 trilyon 91 milyar liralık kısmı internet üzerinden gerçekleştirildi. İnternetten yapılan harcamaların, toplam kartlı ödemeler içerisindeki payı yüzde 29’a ulaştı.
Diğer harcama kategorileri
Bu dönemde mektup ve telefonla yapılan alışverişler 504,5 milyar lira olurken, gümrük vergisi ödemeleri ise 13,4 milyar lira olarak gerçekleşti. Ayrıca, doğrudan pazarlama ödemeleri 15,8 milyar lira, kulüp, dernek ve sosyal hizmetler ödemeleri ise 34,6 milyar lira olarak kaydedildi.
Harcama kategorilerinde yükseliş devam ediyor
Kartlı ödemelerdeki bu yüksek artış, Türkiye’de kredi ve banka kartı kullanımının yaygınlaşması ve dijital ödeme sistemlerinin hızla benimsenmesinin bir sonucu olarak değerlendiriliyor. Özellikle internet alışverişlerindeki payın artması ve toplam harcamaların üçte birine yaklaşması, dijital dönüşümün kartlı ödemeler üzerindeki etkisini açıkça ortaya koyuyor.
Uzmanlar, kartlı harcamalardaki bu artış eğiliminin önümüzdeki dönemde de devam edeceğini ve özellikle yıl sonuna kadar kartlı ödeme tutarının yeni rekorlar kırabileceğini öngörüyor.
